بررسی اثر زعفران بر فشارخون بالا
آیا زعفران میتواند فشارخون بالا را کنترل کند؟
ما در این مقاله قصد داریم تا با مروری بر مقالات علمی منتشر شده در ژورنالهای معتبر دنیا پاسخ صحیحی برای این سوال پیدا کنیم.
فشار خون بالا، یکی از شایعترین وخطرناکترین بیماریهای قلبی-عروقی در جهان است که تخمین زده میشود سالانه باعث مرگ حدود ۹.۴ میلیون نفر در جهان میشود. فشارخون بالا به نام قاتل خاموش معروف است چون در بسیاری از افراد علامت خاصی ندارد و فرد از ابتلای خود بیخبر است و زمانی متوجه این موضوع میشود که دچار مشکلات حادی مثل نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی، آسیب به چشم و عوارض ناگوار دیگر شود. فشار خون بالا زمینه ساز بروز بیماریهای مزمن قلبی، سکته قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیوی و بسیاری مشکلات دیگر است. فشارخون بالا درمان ندارد اما قابل کنترل است. برای کنترل فشارخون بالا اصلاح سبک زندگی و درمان دارویی توصیه میشود.
طب گیاهی سابقه طولانی و قابل احترامی میان مردم دارد و به خصوص از جایگاه ارزشمندی در درمان بیماریهای قلبی عروقی برخوردار است. در طب سنتی از برگها، گلها، ساقهها، میوهها و ریشه گیاهان برای پیشگیری و درمان بیماریها استفاده میشود.
بیش از ۱۵۰ ماده شیمیایی در زعفران وجود دارد. مهمترین ترکیبات زعفران کروسین، کروستین و سافرانال هستند که اثرات مثبتی بر سلامت انسان دارند. یک بررسی بر روی اثر زعفران در کاهش فشارخون نشان داده بود که کروسین و سافرانال باعث کاهش فشار خون میشوند. نتایج تحقیقات حیوانی و انسانی تأثیر مثبت زعفران را بر بیماریهای مختلف نشان دادهاست. از نظر پزشکی، زعفران به عنوان یک درمان سنتی، سابقهای طولانی دارد. مطالعات بسیاری روی زعفران انجام شدهاست و بر اساس آنها زعفران دارای خواص ضد سرطان، ضد جهش، تعدیل کننده سیستم ایمنی و آنتیاکسیدان است. جدیدترین مطالعات نیز اثرات مفید زعفران را در افسردگی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و بیماری آلزایمر نشان داده است. بررسیهایی بر روی مدلهای موش انجام شده و تاثیر مثبت آن بر برخی بیماریهای متابولیک مثل فشارخون بالا و سطح بالای چربیهای خون مشاهده شدهاست.
گروهی از محققان علوم تغذیه کشور با هدف تعیین تاثیر مکمل زعفران بر فشارخون بزرگسالان این بررسی سیستماتیک را انجام دادهاند. جستجوی اولیه ۱۸۲ مقاله به دست آورد که از این تعداد ۸ مقاله واجد شرایط جدا شدند. اطلاعات این هشت مطالعه کنار هم قرار داده شدند و برآیند آنها نشان داد که مصرف مکمل زعفران به طور معناداری باعث کاهش فشار خون سیستولی و دیاستولی در بزرگسلان مبتلا به فشارخون میشود. علاوه بر این به نظر میرسد خواص کاهنده فشارخون زعفران با درمان طولانی مدتتر بیشتر میباشد.
یک بررسی دیگر اثر گلبرگهای گل زعفران روی کاهش فشارخون در حیوانات آزمایشگاهی بررسی کردهاست و نتایج نشان دادهاست که گلبرگهای زعفران با مکانسیمی مشابه داروی لوزارتان فشارخون را کاهش میدهد.
در پایان میتوان گفت زعفران گیاهی با اثرات دارویی بسیار و مکملی مفید برای سلامت قلب است. مطالعات نشان میدهند کلالهها و حتی گلبرگهای زعفران در کاهش فشارخون موثر هستند. تایید صد در صد تاثیر دارویی هر گیاهی مثل زعفران نیاز به انجام مطالعات بیشتر دارد اما قطعا میتوان گفت که افزودن زعفران به رژیم غذایی شما میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
منابع:
- www.Heart.org
- Leila Setayesh, et al., The Effect of Saffron Supplementation on Blood Pressure in Adults: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials.Nutrients. ۲۰۲۱ Aug; 13(8): 2736. DOI: ۱۰.۳۳۹۰/nu13082736
- Maryam Kamalipour, et al., Cardiovascular Effects of Saffron: An Evidence-Based Review. J Tehran Heart Cent. ۲۰۱۱ Spring; 6(2): 59–۶۱
- Imenshahidi M., Hosseinzadeh H., Javadpour Y., Hypotensive effect of aqueous saffron extract (Crocus sativus L.) and its constituents, safranal and crocin, in normotensive and hypertensive rats. Phytother. Res. ۲۰۱۰;۲۴:۹۹۰–۹۹۴. doi: 10.1002/ptr.3044
- Sheng L., Qian Z., Zheng S., Xi L., Mechanism of hypolipidemic effect of crocin in rats: Crocin inhibits pancreatic lipase. J. Pharmacol. ۲۰۰۶;۵۴۳:۱۱۶–۱۲۲. doi: ۱۰.۱۰۱۶/j.ejphar.2006.05.038.
- He S.-Y., Qian Z.-Y., Wen N., Tang F.-T., Xu G.-L., Zhou C.-H., Influence of crocetin on experimental atherosclerosis in hyperlipidamic-diet quails. J. Pharmacol. ۲۰۰۷;۵۵۴:۱۹۱–۱۹۵. doi: ۱۰.۱۰۱۶/j.ejphar.2006.09.071.
- Reza Mohebbi, et al., Effects of hydroalcoholic extract of saffron petal on blood pressure and heart rate in hypertension induced by angiotensin II and L-NAME in anesthetized rats. Veterinary Research Forum. ۲۰۲۱; ۱۲ (۲) ۱۸۵ – ۱۹۰. DOI: 10.30466/vrf.2019.103224.2456