مشکلات جنسی در زنان زمانی ایجاد می‌شود که یک زن به طور مداوم موارد زیر را تجربه کند:
• تغییرات محیطی یا شرایطی که بر صمیمیت او با شریک جنسی‌اش اثر بگذارد.
• داشتن درد در طی رابطه جنسی.
• داشتن میل جنسی خیلی کم یا از دست دادن میل جنسی که باعث ایجاد استرس در فرد شود.
• اختلالات مربوط به ارگاسم مثل کاهش ارگاسم یا نداشتن ارگاسم که برای زن استرس‌زا باشد.
• کاهش رضایت کلی از عملکرد جنسی.
یک مطالعه در سال ۲۰۰۶ بر روی شکایت‌های مربوط به اختلال عملکرد جنسی زنان انجام شد و بر اساس آن ۶۴ درصد از شکایات مربوط به مشکلات میل جنسی بوده، ۳۵ درصد اختلالات ارگاسم، ۳۱ درصد مشکلات مربوط به تحریک پذیری و ۲۶ درصد هم در ارتباط با وجود درد در رابطه جنسی بود. مشکلات عملکرد جنسی بر اساس استرسی که در فرد ایجاد می‌کنند به سه دسته خفیف، متوسط و شدید تقسیم می‌شود.
دلایل زمینه‌ای ایجادکننده این مشکلات می‌توانند بارداری، جراحی، سرطان، دیابت، تغییرات مربوط به یائسگی، اضطراب، افسردگی، ترومای روحی و حتی مصرف دارو‌ها باشند. اختلال عملکرد جنسی در زنان شیوع بالایی دارد. بر اساس یک بررسی که در کشور آمریکا انجام شده‌است ۴۳ درصد از جمعیت زنان دچار نوعی از مشکلات جنسی هستند و به نظر می‌رسد شیوع آن در ایران هم در همین محدوده باشد.
گزینه‌های درمانی این گروه از مشکلات شامل مشاوره‌های بالینی روانشناسی و در صورت عدم تاثیر مشاوره، چند مورد محدود درمان دارویی می‌باشد. وقتی صحبت از علت اصلی اختلال عملکرد جنسی می‌شود، خواهیم دید که اطلاعات مربوط به علت اصلی مشکلات جنسی مردان نسبت به زنان بیشتر است زیرا مشکلات جنسی در زنان تحت تاثیر چند عامل است مثل عوامل زیست‌شناختی، روانی و مشکلات زمینه‌ای و هنوز مسیرهای اصلی آسیب شناختی منتهی به این اختلال شناخته نشده است.
برخی مطالعات نشان داده اند که یکی از علت‌های ایجاد کننده مشکلات جنسی در زنان مانند مردان بیماری‌های قلبی-عروقی است. به بیان ساده‌تر وقتی یک حادثه قلبی-عروقی مانند سکته قلبی برای فردی اتفاق می‌افتد، در ذهن فرد اثری ایجاد می‌شود که بر زندگی جنسی او تاثیر گذار است. همچنین شواهد دیگری حاکی از وجود ارتباط بین کاهش میل جنسی زنان و عدم تعادل بین انتقال دهنده‌های عصبی است و برای همین گفته می‌شود استفاده از داروهای اعصاب به بهبود میل جنسی زنان کمک می‌کنند.
یکی از درمان‌های تقویت کننده جنسی که در فرهنگ‌های متعدد هم استفاده از آن رایج است، گیاه زعفران (Crocus Sativus) است. مطالعاتی در کشور ایران انجام شده است و موثر بودن زعفران را در مشکلات عملکرد جنسی زنان و مردان تایید کرده‌اند. مطالعات دیگری هم زعفران را به عنوان یک مکمل در درمان مشکلات اضطرابی و افسردگی معرفی کرده‌اند. بررسی‌هایی هم روی اثر ضد دردی زعفران انجام شده‌است که طبق آن‌ها زعفران با سرکوب مسیر اعصاب محیطی، درد را کم می‌کند و بنابراین می‌تواند حس درد در طول یک رابطه جنسی را به طور موثری کاهش دهد.
کنار هم قرار دادن ویژگی‌های مطلوب زعفران که شامل بی‌خطر بودن مصرف آن و داشتن آثار مطلوب بر روی سیستم عصبی مرکزی است، باعث شده است که زعفران به عنوان یک مکمل موثر در درمان مشکلات جنسی زنان در نظر گرفته‌شود. مطالعه حاضر طبق این فرضیه بوده‌است که مصرف مکمل زعفران باعث بهبود عملکرد و میل جنسی در زنان می‌شود. بنابراین در زنان مبتلا به اختلال عملکرد جنسی شدید اثر درمانی کپسول زعفران را با کپسول دارونما مقایسه کردند و نتایج نشان داد که زعفران مشکلات جنسی زنان را به خوبی بهبود می‌بخشد.
مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی موازی، دو سو کور، تصادفی و کنترل شده با دارونما بود. شرکت‌کنندگان به طور تصادفی وارد ۲ گروه شدند و به مدت ۶ هفته، افراد یک گروه دارونما دریافت کردند و گروه دیگر کپسول زعفران. شرکت‌کنندگان از سه مرکز در شهر تهران انتخاب شده بودند: بیمارستان امام خمینی، مرکز بهداشت امامی و مرکز بهداشت شاه‌آبادی. این کارآزمایی از مرداد ماه سال ۱۳۹۷ تا دی ماه سال ۱۳۹۹ طول کشید. از نظر اخلاقی این مطالعه مطابق با بیانیه هلسینکی بود به طور‌ی که همه شرکت‌کننده‌ها به طور صریح از جریان مطالعه و حقوق خود آگاه بودند از جمله این که اگر خواستند به میل خود از کارآزمایی خارج شوند بدون اینکه بر جریان درمان پزشکی آن‌ها اثر منفی داشته باشد.
شرکت‌کنندگان زنان متاهل بین ۱۸ تا ۵۵ سال و از نظر جنسی فعال بودند. وجود مشکلات جنسی در آن‌ها توسط یک پرسشنامه در کلینیک تایید شده‌بود. شرکت‌کنندگان زنانی بودند که از داشتن مشکلاتی مثل میل جنسی ضعیف، درد در رابطه جنسی،عدم رضایت از رابطه و و مورادی از این قبیل شاکی بودند. یک روانپزشک برای تایید ورود شرکت‌کنندگان به مطالعه با آن‌ها مصاحبه می‌کرد و یک متخصص زنان نیز در همه کلینیک‌ها به طور فعال حضور داشت. در صورت وجود مواردی از قبیل بارداری، شیردهی، مصرف مواد مخدر، اختلالات روانپزشکی کنترل نشده و یا وجود اختلالات هورمونی یا ژنتیکی موثر بر فعالیت جنسی افراد از مطالعه خارج می‌شدند.
هدف اصلی از این مطالعه بررسی تاثیر زعفران در بهبود عملکرد و رضایت جنسی شرکت‌کنندگان بود که توسط شاخصی اندازه‌گیری می‌شد. گروه‌بندی شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی و الکترونیکی انجام گرفت. در یک گروه آن‌ها روزی دو بار کپسول حاوی ۱۵ میلی‌گرم زعفران دریافت کردند و در گروه دیگر روزی دو بار کپسول دارونما که دارای نشاسته بود. این درمان‌ها با هدف بهبود عملکرد جنسی اعمال شده بود. طول دوره درمان ۶ هفته بود و شرکت‌کنندگان از ابتدای مطالعه هر ۲ هفته ویزیت شدند.
کپسول‌های زعفران و دارونما از نظر شکل، اندازه، طعم، بو و رنگ کاملا مشابه بودند. شرکت‌کنندگان، پزشکان، کارکنان پخش‌کننده بسته‌های دارو و افراد ارزیابی کننده مطالعه از گروه‌بندی‌ها اطلاعی نداشتند. در نهایت تجزیه و تحلیل آماری بر روی نتایج به دست آمده انجام گرفت. علاوه بر این عوارض جانبی گزارش شده توسط شرکت‌کننده‌ها در طول مطالعه ثبت شد.
در هر گروه کارآزمایی ۳۴ شرکت‌کننده وجود داشت. در پایان هفته ششم گروه زنانی که زعفران دریافت کرده بودند به میزان ۶۲ درصد به بهبود شاخص کلی عملکرد جنسی رسیده بودند. همچنین تمامی شاخص‌های مربوط به اختلال عملکرد جنسی که شامل میل جنسی، راحت‌تر شدن رابطه جنسی و رضایت جنسی می‌شد، با زعفران بهبود قابل ملاحظه‌ای داشت. از نظر عوارض جانبی تفاوتی میان دو گروه وجود نداشت و شرکت کنندگان با رضایت تا انتهای مطالعه شرکت کردند. بنابراین هم نتایج آماری نشان‌دهنده رفع مشکلات جنسی با زعفران بودند و هم مشاهدات بالینی رضایت افراد حاضر در مطالعه را از تاثیر زعفران در بهبود و رضایت از عملکرد جنسی آن ها نشان می‌داد.
این مطالعه تاثیر قابل ملاحظه زعفران را در بهبود مشکلات عملکرد جنسی زنان نشان داد. مصرف زعفران ایمن و مورد پذیرش افراد حاضر در مطالعه بود. اهمیت این موضوع مربوط می‌شود به ماهیت طولانی مدت و چالش برانگیز درمان اختلالات جنسی در زنان که همیشه هم از آن یاد می‌شود. می‌توان گفت درمان زمان‌بر کاهش میل و اختلالات جنسی زنان با زعفران امکان‌پذیر و بدون هیچ‌گونه عارضه جانبی است. در ادامه این مطلب ما ارتباط بین نتایج این مطالعه و بررسی‌های قبلی را مورد بحث قرار می‌دهیم:
یک بررسی تاثیر زعفران را برای درمان مشکلات عملکرد جنسی ناشی از مصرف داروی فلوکسیتین به مدت ۴ هفته در زنان بررسی کرده بود. نتایج مطالعه مذکور هم مشابه مطالعه حاضر، بهبود قابل توجهی از مشکلات جنسی زنان را با زعفران نشان داده بود. برای درک بهتر اثر زعفران روی بهبود عملکرد جنسی، باید به این نکته دقت کرد که افسردگی تاثیر مخربی روی رفتارهای جنسی می‌گذارد. طبق مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ انجام شده است، میزان بروز اختلالات جنسی در زنان مبتلا به افسردگی ۳.۱۲ برابر بیشتر از سایرین است. مشکلات جنسی ناشی از افسردگی بیشتر شامل وجود درد، سخت بودن رابطه و حس برانگیختگی می‌شوند. بنابراین می‌توان فرض کرد که خواص ضد افسردگی زعفران می‌تواند مشکلات جنسی را بهبود ببخشد.
برخی مطالعات هم اثربخشی زعفران را به عنوان یک عامل ضد اضطراب و ارتباط آن با بهبود عملکرد جنسی تایید می‌کنند. گفته می‌شود درد مربوط به رابطه جنسی مرتبط با مواد اپیوئیدی و انتقال‌دهنده‌های عصبی بدن می‌باشد. نتایج مطالعه حاضر نیز کاهش درد در رابطه جنسی با زعفران را نشان داد که علت آن مرتبط با اثر زعفران روی سیستم عصبی است.
این مطالعه نشان داد که زعفران به طورقابل توجهی عملکرد جنسی را در زنان دارای اختلالات متنوع جنسی بهبود می‌بخشد. زعفران همچنین در بهبود یکایک مشکلات جنسی مثل درد، راحت‌تر شدن رابطه و رضایت از رابطه موثر بود. مصرف زعفران بی‌ضرر بود و هیچ عارضه جانبی با آن مشاهده نشد. بنابراین زعفران به عنوان یک داروی ایمن و موثر برای درمان اختلالات جنسی زنان توصیه می‌شود. آیا شما تجربه مصرف زعفران برای مشکلات جنسی را داشته‌اید؟ اگر تجربه مشابهی داشتید برای ما بنویسید و اگر این مطلب برای شما جالب بود آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
منابع:
۱. Ladan Kashani, et al., Crocus sativus (saffron) in the treatment of female sexual dysfunction: a three-center, double-blind, randomized, and placebo-controlled clinical trial. Avicennea J Phytomed 2022 May-Jun; 12(3): 257–۲۶۸.
doi: ۱۰.۲۲۰۳۸/AJP.2022.19714
www.bidmc.org
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت مربوط به زعفران طوبی بوده و هرگونه کپی برداری پیگرد قانونی دارد.
